De recensie van nieuwe boeken op inkoopgebied laat ik graag over aan Peter Streefkerk. Die doet dat altijd prima. Zie zijn recencies op het Inkoperscafe. Deze keer maak ik een uitzondering. En dat is voor het boek Waardegerichte inkoop van Gerco Rietveld. Ik keek daar al naar uit sinds de Dag van de Rijksinkoop in 2019. Gerco hield toen een presentatie over dit onderwerp waar de contouren van zijn boek al zichtbaar werden. En eindelijk is het daar! Ik begon te lezen en was geboeid vanaf de eerste bladzijde.
Een ongemakkelijke waarheid
Inkoop op strategisch niveau is de subtitel van het boek. Dat is het doel dat Gerco wil bereiken door het middel waardegerichte inkoop. Dat is volgens hem nodig omdat de ontwikkeling van inkoop stil begint te vallen. Veel inkoopafdelingen zijn nog steeds bezig om de basis op orde te brengen en/of de beste prijskwaliteit verhouding te bepalen, lees: kosten te besparen. Beide doelstellingen, hoe goed bedoeld ook, zijn niet zo interessant voor de klant/behoeftesteller.
Inkoop is in veel organisaties nog steeds reactief: u vraagt, wij draaien. Daarmee blijft inkoop een ondersteunende functie. We zijn ook nog steeds bezig net het kopen van producten. De wereld verandert echter snel en vraagt steeds meer om oplossingen, ‘X as a service’.
waardegerichte inkoop: de strategische relevantie van inkoop
Toch kan inkoop strategisch relevant zijn. Maar dan moet je wel de juiste boodschap brengen. Zoals “Inkoop is de functie die voorziet in het leeuwendeel van de klantwaarde” of “Inkoop is de functie die voorziet in de ontbrekende competenties”. Voor mij de mooiste:
Inkoop is de functie die de expertise van de leverancier inzet voor het tot stand brengen van het beoogde resultaat.
Sturen op outcome dus, in plaats van sturen op input. Inkoop is van strategisch belang als het bestuur inziet dat inkoop bijdraagt aan het behalen van de strategische doelen van de organisatie.
Gebeurt dat dan al wel vroeg ik mij af? Jazeker, het boek staat vol met aansprekende voorbeelden, waarbij de (rijks)overheid zeker niet ontbreekt.
Wat willen we bereiken?
Wat mij aanspreekt is het pleidooi voor de verandering van een fragmentarische naar systematische waardetoevoeging. Verder kijken dan deelsuccessen dus. Een ander belangrijk doel is om de inkoopstrategieën te richten op wat de organisatie wil bereiken, de businessdoelstellingen. Een mooi instrument daarvoor is de power SWOT. Ik kende die nog niet, maar vond het heel inspirerend. De twee belangrijkste businessdoelstellingen zijn klantwaarde en maatschappelijke waarde.
Klantwaarde
Elke organisatie bestaat dankzij haar klanten, ook de bij de overheid. In de meeste gevallen zijn producten niet onderscheidend meer. Het is de klantwaarde die vraag en aanbod bij elkaar brengt. Klantwaarde omvat de waargenomen voordelen die de klant ontvangt, minus de prijs die hij daarvoor ontvangt. Dat betekent dus dat klantgerichtheid voor Inkoop een belangrijk onderwerp is.
Maatschappelijke waarde
Dit onderdeel sprak mij zeer aan. Voor de overheidsinkoper speelt deze doelstelling een steeds grotere rol. Gelukkig dus ook veel (zeer actuele) aandacht voor de overheidsinspanningen in dit boek. Ik werd dan ook helemaal blij van de subkop “Rijksoverheid geeft het goede voorbeeld”.
Samenvatting
Waardegerichte inkoop
- focust zich op de behoeften van de klant,
- door met de nadruk op waarde boven kosten,
- oplossingsgericht samen te werken met leveranciers om
- daarmee betere uitkomsten voor en ervaringen van de klant te bereiken en
- brengt daarmee Inkoop op een strategisch niveau.
Het boek geeft ruim aandacht aan de manier waarop we waardegericht moeten inkopen. Dat maakt de theorie, samen met het grote aantal herkenbare voorbeelden heel toepasbaar.
Inkoop, een nieuw paradigma van Gerco werd uitgeroepen tot Managementsboek van het jaar 2010. Ik nomineer hierbij zijn nieuwe boek bij deze voor het jaar 2020!