Een van de leukste klussen uit de tijd dat ik bij PIANOo werkte was de marktanalyse. Ik verzamelde branche-informatie
en organiseerde marktontmoetingen. Dat onderdeel van mijn werk was ik wat uit het oog verloren. Sinds 1 januari van dit jaar geef ik echter, naast het team contractmanagement, ook leiding aan het team Inkoopondersteuning. Tot mijn grote genoegen zitten er drie marktanalisten in dat team. Zij verzamelen in het voortraject van een aanbesteding allerlei informatie over een bepaald product of dienst. Hierdoor kunnen de inkopers een goede marktstrategie kunnen bepalen. Hiredor blijft de Belastingdienst inkopen volgens het principe van de best prijs-kwaliteitverhouding.
Voor het opstellen van specificaties is een marktverkenning of marktonderzoek onontbeerlijk. Het doel is ondermeer om vast te stellen, wat de markt kan bieden, of er voldoende aanbieders zijn, en/of de gestelde specificaties haalbaar zijn. Bron:PIANOo
Volgens mij is de Belastingdienst het enige InkoopUitvoeringsCentrum (IUC) dat dergelijke specialisten in dienst heeft. Hoog tijd dus om ze eens voor te stellen. Rob en Alex zijn een aantal jaren geleden hier samen aan begonnen. Zowel vanuit de inkopers, als vanuit afnemers bleek een behoefte aan mensen die goed wisten hoe ze gegevens over een bepaald product of dienst moesten verzamelen en analyseren. De Belastingdienst heeft een groot inkoopvolume. Vanuit efficiëntie overwegingen was het dus geen gekke zet om deze taak te specialiseren en te professionaliseren.
En dat laatste hebben ze zeker gedaan. Internet is voor hen de belangrijkste bron van kennis. Niet alleen vanwege de websites van bedrijven
en brancheverenigingen, maar ook vanwege de beschikbaarheid van informatie. Bedrijven als Gartner, Forrester, LexisNexis, Dun & Bradstreet en Bureau van Dijk (verleden jaar overgenomen door Moody’s Analytics) zijn hierin gespecialiseerd. Daarnaast bezoeken zij ook beurzen zoals recentelijk de Vakbeurs Facilitair en Gebouwbeheer.
De mannen, die nog niet zo lang versterking hebben gekregen van Tim, ontwikkelden in de afgelopen jaren een zeer professionele manier van werken. Aan elk onderzoek gaat een intake vooraf. Hierbij gaat het niet alleen over wat het concrete product doet of is. Ook de reden waarvoor de informatie gebruikt gaat worden is van belang. Denk hierbij b.v. aan een aanbesteding, visie- of strategievorming.
marktanalyse bloemen
Dan gaan ze aan de slag en leveren aan het eind van onderzoek een fraai rapport op. Die rapporten leveren zij op aan de afnemer en bergen
ze op een overzichtelijke wijze in hun dossier. Daarmee kunnen ze er eventueel later makkelijk op terug vallen. Een mooi voorbeeld van onderzoek dat ze deden is de markt van bloemen. Omdat het volume dusdanig werd dat er aanbesteed moest worden is Rob in deze branche gedoken. De randvoorwaarde was dat het MKB aan boord moest blijven en er één bestelpunt moest komen waar de lokale assistenten bloemen kunnen bestellen; liefst met aangeven van een voorkeurbedrijf in de omgeving. Daarin is uiteindelijk TopBloemen naar boven gekomen als leveranciers en dit is een succes gebleken.
Er zijn nog veel markten die worstelen met soortgelijke constructies waarbij één leverancier de achterliggende markt organiseert op een manier die recht doet aan alle partijen. TopBloemen heeft dit vanaf de eerste dag goed geregeld. Ik vind het een voorbeeld van hoe het zou kunnen.
marktanalyse blockchain
Daarnaast doen zij ook specifieke klussen. Op dit moment doet Rob een ‘Deep dive’ in de wereld van Blockchain. Hijheeft inmiddels aardige
kennis opgebouwd waarmee hij de techniek begrijpt en kan uitleggen. Zo kan hij projecten adviseren over het al dan niet adopteren van deze techniek. Er wordt veel geschreven en ook veel overgewaardeerd. Een kritische blik is volgens Rob nodig. Er zijn nog veel problemen rond deze techniek die opgelost moeten worden. Alex bekijkt hoe de wereld van Cloud in elkaar steekt en wat generiek gebruikt kan worden voor o.a. de categorie totaaloplossingen.
Soms is het ook helemaal niet zo dat een onderzoek een zwaarlijvig rapport moet opleveren om een goed beeld te krijgen van wat er in de 
markt beweegt. Zo is er een voorbeeld van de behoefte aan datalijnen voor Douane in het Rotterdamse havengebied. Daarbij werd vooral uitgegaan van een inmiddels veranderde situatie op de telecommarkt en een intussen door uitbreidingen complex geworden behoefte aan verbindingen. Alleen al het zorgvuldig uitvoeren van het intakeproces leidde ertoe dat er eerst een goede inventarisatie gedaan ging worden van alle aanwezige apparatuur. Daarnaast kon worden aangetoond dat er intussen meer mogelijk is dan voorheen met wat op de markt wordt aangeboden.
dashboard
Van elke klus houden zij ook bij wat de doorlooptijd en de klanttevredenheid was. De gegevens en onderzoeken worden gecategoriseerd. Ze
hebben in de loop der jaren producten gestandaardiseerd en geclassificeerd om te kijken of de werkverdeling onderling ook in balans is. Deze data geeft inzage in verloop, tijdigheid, levering van uren, etc. Deze gegevens verzamelen ze in een dashboard dat in een oogopslag een helder overzicht van hun activiteiten geeft. Alles wat er in de loop der jaren is uitgezocht is toegankelijk vastgelegd in mappen op het netwerk. Via de sheet waarin dit dashboard zich bevindt, is het gemakkelijk zoeken op onderwerp en via een link is alle opgeslagen data direct terug te vinden.
Ik vroeg hen wat ze nog willen bereiken. Hun antwoorden spraken mij erg aan: samenwerken met andere IUC’s, kennis en resultaten delen, SSO Marktanalyse worden.
Daar word ik weer helemaal blij van!