Drie breinen in een team en in een organisatie
In mijn vorige blog over dit onderwerp legde ik uit wat ik bedoel met flow. In dit bericht ga ik wat dieper in op de praktische betekenis.
Binnen een team is het belangrijk om rekening te houden met deze drie types. Je zult rekening moeten houden met de verschillende behoeften van elk type om het maximale uit je team te halen.
Als je een organisatie ziet als organisme kun je ook spreken van drie breinen. Het hoofd is de top, het hart het middenmanagement en de buik de werkvloer. In theorie een organisme, maar in werkelijkheid vaak drie gescheiden eenheden. Als die niet met elkaar verbonden zijn, communiceren en samenwerken, dan functioneert de organisatie niet optimaal en is er hoogstens sprake van stroming als er twee eenheden samenwerken, maar zeker niet van een flow.
Flow in veranderingsprocessen
Je ziet dit vaak in veranderprocessen. Het woord zegt eigenlijk al genoeg. Een proces heeft een begin en een eind. Twee punten die per definitie een stroming veroorzaken. Juist bij veranderingen in organisaties wil je een flow, heb je een verbintenis nodig, met zijn allen gaan voor dat doel. Dat krijg je alleen maar als alle drie de types voldoende aandacht krijgen. Als alle drie centra samenwerken heb je het totale potentieel tot je beschikking en kun je flow aanbrengen. Wanneer dit wordt bereikt, komt de intuïtieve wijsheid van mensen naar boven en wordt de kwaliteit van hun beslissingen en acties adaptief en generatief anders.
Om de flow op gang te brengen moet er eerst beweging komen daarvoor moeten eerst blokkades in het hoofd verwijderd worden. Deze ontstaan door de vecht-, vlucht en verstarreaktie; in het hart door een gebrek aan vertrouwen en in de buik door angst. Aan deze drie breinen zijn nog meer kenmerken verbonden. Die probeer ik in onderstaand figuur weer te geven. Het is nog niet compleet, maar ik wil mijn gedachten toch al graag delen.
Vooruitgang boeken
Om iets goed te doen is het belangrijk dat medewerkers het vertrouwen hebben van hun leidinggevende. Dat is wel moeilijk voor de leidinggevende, want die moet los gaan laten. En dat is nu net het grote probleem voor een organisatie waarop de machine metafoor van toepassing is. Toch is dat essentieel voor het succes van een organisatie. Een andere sleutel is namelijk een gevoel van veiligheid. Dat betekent dat wanneer je vooruit wilt je ook wel eens fouten kunt en mag maken. De weg naar voren is vaak onbekend en fouten maken is dus goed mogelijk. Als dat niet zou mogen, dan komt het oude gedrag weer heel snel opzetten, beginnen we weer in kringetjes te draaien en worden de procedures weer afgestoft. Daarmee vervalt gelijk ook de vrijheid van de medewerkers. Uitgaande van een gedeelde visie (het waarom) en een kader waarlangs we werken (het wat) zijn de professionals heel goed in staat om zelf te bepalen hoe ze hun taken verrichten. De leider coacht, ondersteunt, onderzoekt en zoekt de dialoog in dit proces. Dit wordt dienend of coachend of verbindend leiderschap genoemd.
Conclusie
Om te komen tot een flow is een ommekeer in het denken en handelen van overheden nodig. Dat kan gebeuren door allereerst alle betrokken partijen vertrouwen te geven en op basis van dat vertrouwen vroegtijdig met die partijen in gesprek te komen. Inbreng van alle partijen in een veranderingsproces werkt motiverend, vergroot het draagvlak en biedt ruimte voor innovatieve oplossingen die meer waarde toevoegen. Dit principe kan ook heel goed gebruikt worden in het inkoopveld in de relatie tussen leverancier en inkopende organisatie.
Literatuur
- Ardon, A. (2011). Doorbreek de cirkel! Amsterdam: Business Contact.
- Elst van, C. (2010). Heartful leadership: Bewuster leiden vanuit de eigen-Wijsheid van het hart. Nieuwe leiders
- Hasselhoff, M. (2017). De moed om te vertrouwen, leiding geven is controle houden door los te laten. Amsterdam: Boom uitgevers.
- Morgan, G. (1992). Beelden van organisatie. Schiedam: Scriptum Books..
- Sinek, S (2011) Start with why, how great leaders inspire everyone to take action, New York: Penguin Group.
- Weggeman, M. (2015). Essenties van leiding geven aan professionals, hoe je door een stap terug te doen beter vooruit komt. Schiedam: Scriptum.